تبیین خودشناسی: بررسی انواع افسردگی از منظر قرآن در دانش‌جویان

افسردگی از شایع‌ترین اختلالات روانی محسوب می‌شود و بیش از صد سال است که رویکرد‌های مختلف روان‌شناسی سعی در شناخت علّت‌ها، نشانه‌ها و شیوه‌های مداخله درمانی مؤثر در مورد این اختلال داشته‌اند. انواع افسردگی از منظر قرآن منجر به دورشدن از خود واقعی و نیازهای حقیقی‌شده و فرد را به سمت گمگشتگی و ابهام سوق می‌دهد و قرآن کریم یکی از منابع مهمی است که انسان را به امید و خروج از افسردگی و یاس از مسیر بالابردن خودشناسی رهنمون می‌نماید. پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه انواع افسردگی از منظر قرآن با متغیر خودشناسی بود. ۲۱۴ دانشجو از دانشگاه آزاد اسلامی شهر تهران واحد علوم و تحقیقات، به روش نمونه‌گیری داوطلبانه انتخاب شدند. شرکت‌کنندگان مقیاس‌های افسردگی از منظر قرآن و پرسش‌نامه‌ی خودشناسی (قربانی، واتسون و هگیس) را تکمیل کردند. داده‌ها با روش‌های آماری هم‌بستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون تحلیل شدند. نتایج‌ نشان داد که خودشناسی با انواع افسردگی از منظر قرآن هم‌بستگی منفی و معنی‌دار دارد و درنتیجه افسردگی‌هایی مثل سرشکستگی و مرجع‌ستیزی در پیش‌بینی خودشناسی نقش دارند. بنابراین نوع‌های افسردگی از منظر قرآن، می‌توانند بر خودشناسی افراد تأثیر گذاشته و با رفع عوامل علی‌رغم و یاس که در قرآن به آن‌ها پرداخته‌شده می‌توان خودشناسی را افزایش داد.